Wat is een verzwikte of verstuikte enkel? En wat is het verschil tussen een verzwikte en een verstuikte enkel? Als u de enkel zwikt of dubbel klapt, bijvoorbeeld door het lopen op hogere hakken, op een oneffen ondergrond of door een misstap bij het sporten, dan zijn er 3 mogelijkheden:
- De spieren van het onderbeen spannen tijdig aan en u komt weer recht op de voet te staan. Het kan even pijn doen maar na een paar stappen is dat weer over.
- U verzwikt de enkel: de enkel kan wat dikker zijn dan normaal en er kan een paar dagen pijn zijn. Die pijn is dan niet hevig, u kan vrij normaal doorlopen, eventueel met een zwachtel of wat meer rust.
- U verstuikt de enkel. De enkel kan naar binnen of naar buiten klappen. Meestal klapt hij naar binnen en zit de pijn dus aan de gerekte buitenzijde. De enkel doet heftig pijn, wordt (soms erg) dik, soms blauw, en u kan er bijna niet op steunen. Een schoen past vaak niet meer door de dikke enkel.
Op deze pagina heel veel uitleg, maar wil u meteen door naar de oefeningen?
Of wil u meteen de film met oefeningen zien?
Verzwikt, verstuikt, enkeldistorsie
Overigens worden de termen verzwikte enkel en verstuikte enkel nogal eens door elkaar gehaald. Ook wordt de term distorsie gebruikt: een enkeldistorsie. Torsie is een ander woord voor het draaien van een onderdeel ten opzichte van een ander deel en het woordje “dis” ervoor wil zeggen dat dat niet de bedoeling was. Het is maar dat u weet wat er aan de hand is.
Anatomie
De voet bestaat uit een aantal middenvoetsbeentjes die tussen het onderbeen en de tenen zitten. Hun functie is om het (hard)lopen op een soepele manier mogelijk te maken. Ze zijn onderling verbonden door gewrichtsbanden (of ligamenten) die onderdeel uitmaken van het gewrichtskapsel, en er lopen pezen langs. Bij verstuiken wordt een aantal van de structuren gerekt, uitgerekt en tenslotte gedeeltelijk of zelfs geheel gescheurd. Vergelijk het met elastiek; dat is gemaakt om een zekere rek probleemloos toe te staan, maar met teveel rek gaat het kapot. Als de banden scheuren, dan gaat het meestal om micro-scheurtjes; de structuur blijft bestaan maar er zitten rafeltjes aan. Die rafeltjes genezen weer.
Ligamenten of gewrichtsbanden zitten rond de meeste gewrichten. Het zijn bundels van vezels bestaand uit collageen bindweefsel. Ze maken deel uit van het gewrichtskapsel dat rond een gewricht zit. De bundels lopen in een richting. Ze hebben de functie het gewrichtskapsel ter plaatse te versterken waardoor extreme bewegingen die anders schade aan zouden richten in het gewricht te voorkomen. Deze bandjes of ligamentjes hebben helaas maar een beperkte functie: als een kracht die op het gewricht wordt gezet te groot wordt, dan scheurt een deel van die vezels of ze scheuren bij nog grotere kracht helemaal af. Als een deel scheurt dan gaat dat wel weer genezen. Die genezing vindt plaats met kwalitatief minder goede en wat strakkere vezels. Daardoor is kans op grotere stijfheid en opnieuw scheuren. Als er een groot deel is afgescheurd dan moet vaak een chirurgische ingreep worden gedaan om de zaak te repareren. Knie en soms ook enkel zijn hiermee bekend. (Gescheurde kniebanden of enkelbanden)
Ook de micro-scheurtjes bij een verstuikte enkel gaan soms gepaard met het gevoel dat er iets knapt of scheurt. Ook allerlei andere structuren komen op rek en scheuren. De kleine bloedvaatjes bijvoorbeeld zijn vaak ook gescheurd en lopen leeg, waardoor de enkel dik en blauw kan worden. De enkel kan zelfs maanden na de verstuiking ’s avonds nog dik zijn.
Doordat de rek eruit is wordt de enkel erg instabiel. Opnieuw zwikken komt daardoor vaak voor. Zelfs op een been staan is aan de aangedane kant moeilijk door het gebrek aan stabiliteit. Dat moet u weer terug oefenen.
Chronisch
Meestal geneest een verzwikte enkel voorspoedig, voor een verstuikte enkel is er wat meer tijd en aandacht nodig. Soms worden de klachten chronisch. De enkel blijft dan pijnlijk, blijft instabiel, zwikt telkens weer en is dan opnieuw weer pijnlijk en dik. Daardoor kunt u angstig worden waardoor u de enkel niet voldoende meer belast. Daardoor worden de spieren zwakker, verstuikt u makkelijker en zit u voor u het weet in een vicieuze cirkel. Daarom is het belangrijk om snel en efficiënt in te grijpen.
Wat moet ik doen als ik mijn enkel heb verstuikt?
Deze website wordt gesponsord door middel van Google advertenties. Zij maken het mogelijk om de website in de lucht te houden. Als u een advertentie-blokkeerder gebruikt, dan blokkeert u ook mijn advertentie-inkomsten……..
Beste Conny,
Ik heb veel van je website geleerd: praktische en begrijpelijke informatie zodat ik weet dat het ‘normaal’ is om bloeduitstortingen te hebben, dikte dat aan het einde van de dag terugkomt en zo.
Ik heb een vraag: als ik met steun van een stoel, staand mijn verstuikte enkel/voet probeer te belasten dan voel ik een trilling in mijn enkel. Ik stop dan snel omdat ik bang ben door mijn enkel te gaan. Of moet ik juist doorgaan en niet bang zijn?
Dank alvast voor je reactie.
groeten, Marias
Beste Marias,
Dank je voor de complimenten, erg leuk.
Ik kan niet veel zeggen over of het gevaarlijk is om op die voet te staan, want ik heb de enkel niet gezien, weet niet wat je kan en waar de beperkingen liggen. Ik kan dus alleen in het algemeen reageren, niet specifiek voor deze enkel.
Algemeen kan ik zeggen: Als je alleen op het been staat, dan kan dat geen kwaad voor de enkel. Je gaat alleen door de enkel als je omklapt met de voet, dus verzwikt of verstuikt. Alleen gewicht erop zetten kan meestal geen kwaad. Let wel op: als het helemaal NIET MOGELIJK is om op dat been te staan, dan is er misschien iets anders aan de hand.
Als je niet zeker bent van hoe verder te gaan, maak dan een afspraak met een fysiotherapeut: die kan goed advies geven. Op die manier weet je dan zeker wat kan en niet kan.
Die trilling kan angst en onzekerheid betekenen. Het kan ook een signaal van het lichaam zijn om je te vertellen dat je beter niet verder kan gaan. Echt, ik kan uit de verte niet vertellen of je dit signaal serieus moet nemen of kan negeren en voorzichtig verder kan gaan.
Succes! Conny
Goede info. Paar weken terug flink verstuikt tijdens hardlopen in bos. Dik en bont en blauw buitenkant. Ik ben je oefeningen aan t doen. Vroeger als kind vaak gehad daarna jaren niet (door hardlopen sterker geworden?). Vraag: Is er ook een relatie met een scheve grote teen?
Beste Louise,
Door een scheefstand verandert de stand van de voet en daarmee de balans. Dat kan eventueel een reden zijn om de enkel te verstuiken. Maar als de spieren sterk genoeg zijn en als ze snel genoeg reageren, dan hoeft dat niet. Ik zou er geen grote betekenis aan hechten. Soms is een takje of een verkeerde pas al voldoende.
Succes, Conny
Kan een verzwikte of verstuikte enkel de oorzaak zijn van een klapvoet.. En hoe is deze te genezen..
Beste Stephen,
Ik kan me voorstellen dat je met een heel gekke beweging een zenuw kan beschadigen (overrekken) en dat er dan een klapvoet kan ontstaan. Maar dan is er sprake van een verstuikte enkel EN een zenuwbeschadiging. Dat zijn twee verschillende dingen die misschien wel gelijktijdig zijn ontstaan door het omklappen van de voet.
Maar misschien is het andersom: dan was er een zwakte van de spieren doordat de zenuw om een of andere reden niet goed signalen door gaf. Door die zwakte is dan de enkel omgeklapt.
Wellicht is het raadzaam om toch even langs de huisarts of zelfs de neuroloog te gaan. Dan is er in ieder geval duidelijkheid over de kip en het ei, en als de zenuw achteruit gaat zonder duidelijke oorzaak dan wil je wel weten waarom.
De tweede vraag: hoe kan je die klapvoet genezen. Als een zenuw beschadigd is, dan geeft hij geen signalen meer door aan de spieren die hij moest bedienen. Vergelijk het met een elektriciteitssnoer en een lamp. Als je de snoer door snijdt dan doet de lamp het niet. Als de zenuw beschadigd raakt, dan doet de spier het niet. Zelfde mechanisme.
Als de zenuw het niet meer doet doordat hij erg gerekt is geweest of doordat er een blauwe plek onder zit of teveel druk, dan wil hij vaak wel genezen. Dat kan je naar mijn gevoel niet versnellen, dat is een kwestie van tijd. Ik heb daar bij “dropping hands” (uitval van de hand door een zenuwbeschadiging, zelfde mechanisme als een klapvoet) en een keer bij een klapvoet gekke dingen mee gezien: maanden lang (4 of 5 maanden) leek er geen enkele verbetering. Oefenen is dan zinloos, je kan gewoon niets. In stroomstootjes geloof ik niet. En dan opeens was er weer een heel lichte trilling waarneembaar in een van de aangedane spieren. En vanaf dat moment kan je heel rustig gaan oefenen, en dat kan je best zelf. In alle gevallen die ik gezien heb (5 maal) kwam de kracht weer volledig terug. Dat duurde lang, meer dan een half jaar. Misschien gaat het sneller als de beschadiging kleiner is.
Als de spieren zo lange tijd niets hebben gedaan dan moet er behoorlijk getraind worden om de kracht weer terug te krijgen, als de zenuw het eenmaal maar weer doet.
Mijn advies: EERST naar de huisarts, eventueel naar de neuroloog!
Hoop dat het meevalt en alleen tijd nodig heeft, laat je wat horen?
Conny
Ruim 5 weken geleden flink door mijn enkel gegaan. Foto wees gelukkig uit dat er heen breuk zat. Verstuikt dus. Eerst 4 dagen drukverband en daarna tape van de fysio. Nu inmiddels 3 weken zonder tape maar nog niet volledig mobiel. Het draaien en naar me toe trekken van de voet gaat niet al te soepel. De enkel is in de ochtend mooi slank, maar na een paar uur weer ‘lekker’ dik. Echt pijn heb ik niet, het is meer een ongemakkelijk gevoel….wat raad je aan?
Beste Astrid,
wat je tot nu toe hebt gedaan is allemaal goed! Lees het hele verhaal eventueel nog even door, het staat over verschillende pagina’s. De enkel kan nog heel lang dik worden, zeker aan het einde van een drukke dag. Rustig opbouwen.
De stijfheid is eigenlijk een beschermingsmechanisme: het beschermt de enkel voor opnieuw zwikken. Blijf oefenen, zorg dat de spieren sterker worden maar geef het ook gewoon tijd om te genezen. Dit soort dingen heeft soms veel meer tijd nodig, dat is niet met een paar weken opgelost.
Succes!
goed te horen dat de enkel s avonds nog dik mag zijn na enige tijd.
Ik heb een trede van een trap gemist en kreeg heel veel pijn.
De RICE toegepast maar geen brace of zwachtel.
Wel veel geoefend ook in het water met rondjes draaien.
Na drie dagen reed ik weer auto
Na vijf dagen pas blauw en paars. Zag er eng uit.
Ik draag wel stevig schoeisel en zwik er niet meer doorheen maar de enkel blijft nog dik.
Fijn dat ik hier lees dat dat normaal is.
Mvg Hielian Jansen
Beste Hielian,
Goed zo! Mooi dat het voorspoedig herstelt. Vergeet je niet te oefenen als de enkel weer van alles kan? Dan moet hij weer sterk worden.
Raar he, die bloeduitstortingen. Soms zakt de bloeduitstorting tussen de weefsels naar beneden en komt dan tevoorschijn op een veel lagere plaats.